Dit is een vervolg op:
In het bovenlichaam bevindt zich een met de ‘kua’ vergelijkbaar gebied. Waar de ‘kua’ het energetisch verband tussen de benen en de torso aangeeft en belichaamt, daar vervullen de zones boven het linker en rechter sleutelbeen dit met betrekking tot de armen en de torso. Wanneer we de ‘kua’ opdelen in een linker en rechter helft, dan ontstaan er in totaal vier zones waar torso en ledematen met elkaar communiceren wat betreft beweging en circulatie, waarneming en bescherming.
De beoefening van staande chi kung houdingen kun je een vliegende start geven als deze vier zones goed worden opgewarmd. Daar zijn tal van mogelijkheden voor, waarvan sommige complex, en sommige simpel. Ik prefereer de simpele aanpak. De warm up voor de ‘kua’ beschreef ik in The Dynamics of Standing Still. Bekijk de onderstaande video van de heup cirkel oefening goed en copy-paste hem. Herhaal de cirkel een keer of dertig. Er kan weinig misgaan. Als de oefening je bevalt, herhaal je zo lang je wilt.
video volg spoedig
En vervolgens een warm up voor de twee zones die armen met de torso verbinden, die ook in hetzelfde boek wordt beschreven. Bekijk de video en maak dan zelf de cirkelbeweging voor een keer of dertig. Als het plezierig is, herhaal je het zo vaak als je wilt.
video volg spoedig
Een simpele oefening die zowel de ‘kua’ als de bovenste twee zones ontroest en in beweging brengt, is zesde ba duan jing. Daarover meer in een volgende post.
Het open van de vier poorten is ontleend aan een klassieke acupunctuur strategie. Voordat een acupuncturist specifiek te werk kon gaan - met de focus op de symptomen en onderliggend energetisch patroon - behandelde hij eerst de zones van de vier poorten. Een inleidende, generieke methode om de algehele conditie al iets op te vijzelen en de uiteindelijke behandeling een goede start te geven.
Vergelijk dit met de situatie binnen in een middeleeuws stadje. Deze had zich beschermd met hoge verdedigingsmuren, wat het nadeel had dat stank en ziekte in de nauwe straten en steegjes bleven hangen. Om de bedompte atmosfeer door te luchten werd op maandagochtenden de poorten een tijdje tegen elkaar open gezet, voor een fris begin van de week. Zo zal het niet helemaal zijn gegaan, maar de analogie is zeker bruikbaar om het idee achter de vier poorten te begrijpen.
Tussen 1955 en 1965 schreef de Nederlandse diplomaat Robert van Gulik een hele serie beeldverhalen over de avonturen van Rechter Tie. Rechter Tie was een historische figuur die leefde in de Tang Dynastie, zowel magistraat als politiespeurder. In het boek De Klokken van Kao-Yang komt deze plattegrond van het stadje Kao-Yang voor. Naast twee waterpoorten is er in iedere windstreek een stadspoort te vinden.
Behalve dat de vier poorten de connectie weergeven tussen de torso en ieder van de ledematen, zijn ze ook betrokken in hoe de zwaartekracht in werkt op het lichaam. In de Chinese medische en martiale traditie onderkent een specifieke geleidingsbaan die bij dat proces is betrokken: ‘zu yang ming jing’ (yang ming meridiaan van de voet, ook wel de maag meridiaan genoemd). In de afbeelding hieronder is deze baan geel ingetekend.
Wanneer deze geleidingsbaan een kaarsrecht verticaal verloop zou hebben, zou de zwaartekracht zonder weerstand naar beneden afgevoerd worden, zoals regenwater in een afvoerpijp. Het verloop kent echter een aantal bochten, die het proces vertragen, in ieder geval reguleren.
Voor ons zijn de bochten er hoogte van de schouders en ter hoogte van de liezen relevant. Het acupunctuurpunt in de bovenste bocht heet ‘que pen’ (maag12), in de onderste bocht ‘chi chong’ (maag20). Lees ook Kua #1. Beide zijn kruispunten van meerdere meridianen - er is dus druk energetisch verkeer. In de nabijheid van de vier punten bevinden zich belangrijke bloedvaten en lymfeknopen.
Is de weg kaarsrecht, dan verloopt het verkeer lekker soepel. Ter hoogte van haakse bochten ontstaat er zeker vertraging. De achterliggende gedachte achter de vier poorten strategie is mogelijke spanning, stress en filevorming in de vier zones of - nog preciezer - vier punten zoveel als mogelijk op te lossen. Daarbij gebruiken we een afstandbediening - te weten in de voeten en handen.
En dan nu de praktische toepassing van dit inzicht binnen de chi kung. Om de zone rond ‘que pen’ te beïnvloeden wordt het gebied tussen de wijsvinger en de duim optimaal geopend. In het midden van dit gebied ligt het ‘he gu’ punt. Via ‘he gu’ wordt ruimte gegeven aan de hele overgangszone tussen torso en arm. Lees hierover in detail in The Dynamics of Standing Still.
Om ‘he ge’ optimaal te openen, open eerst de hele hand. Het web tussen wijsvinger en duim is dan gestrekt. Vanuit die strekking, buig de laatste vingerkootjes, alsof je een ballon vasthoudt. Combineer dus een strekking en een buiging van de hand in één geste.
De zone van ‘chi chong kan beïnvloed worden via ‘tai chong’, dat gelegen is in het web tussen de grote en de tweede teen. Lees over de relatie tussen deze twee zones in Kua #1. Het activeren van ‘tai chong’ om de ‘kua’ ruimte te geven, geschiedt meestal niet zichtbaar, vanwege het dragen van sok en schoen. Het is ook veel lastiger om de grote teen op eenzelfde wijze te spreiden als de duim. Het volstaat daarom om zo vaak als mogelijk chi kung te beoefenen zonder schoenen - blootvoets of alleen met sokken. En wanneer je buiten oefent ervoor te zorgen dat je schoenen zo ruim zijn dat je grote tenen genoeg vrijheid hebben. De rechtstandige druk op de voet tijdens de chi kung beoefening zal er voor zorgen dat de kleine voetspieren die de grote teen uitlijnen geharmoniseerd worden.
Bij de geboorte zijn de grote tenen los van de andere tenen. Dit is hun natuurlijke stand. Wanneer kinderen vaak zonder schoenen kunnen spelen en lopen, dan wordt deze situatie bestendigd. Hieronder zie je de voetafdruk van een pasgeborene en een afdruk op tien-jarige leeftijd. Daarnaast de voet van een volwassene, waarbij de grote teen zijn oorspronkelijke stand heeft behouden.
Binnenkort een post over aanvullende dao yin oefeningen voor ‘tai chong’ en de bal van de grote teen.
Bestudeer de zes onderstaande foto’s van de wu chi houding. Herken je de geleiding van de zwaartekracht en de vier poorten? Zie je de optimale ruimte tussen duim en wijsvinger? En misschien ook de vrijheid van de grote teen en de aarding via de bal van de grote teen? Kun je het idee van de vier poorten in je beoefening van de wu chi houding en andere chi kung houdingen meenemen?
Wordt vervolgd …